Tekst i typografia w CSS
Typografia to jeden z najważniejszych elementów projektowania stron WWW. Odpowiedni dobór czcionek, wielkości liter, interlinii czy odstępów ma ogromny wpływ na czytelność i estetykę strony. CSS daje szerokie możliwości formatowania tekstu.
1. Czcionki i @font-face
a) Podstawowe czcionki w CSS
Właściwość font-family pozwala określić czcionkę dla tekstu.
Możemy podać wiele czcionek – przeglądarka użyje pierwszej dostępnej.
Przykład:
- Jeśli użytkownik nie ma zainstalowanej pierwszej czcionki, użyta zostanie kolejna z listy.
- Zawsze warto dodać tzw. font-family fallback – np.
serif,sans-serif,monospace.
b) @font-face
Pozwala wczytać własne czcionki (np. niestandardowe fonty z internetu). Przykład:
✅ Dzięki temu możemy używać dowolnych czcionek niezależnie od tego, czy są zainstalowane na komputerze użytkownika.
❗ Najczęściej korzysta się z Google Fonts (https://fonts.google.com), które można łatwo podłączyć do strony.
2. Właściwości tekstu
CSS oferuje szereg właściwości do kontrolowania wyglądu czcionek i tekstu.
a) Rozmiar czcionki
b) Waga czcionki (font-weight)
Określa grubość liter.
- Słowa kluczowe:
normal,bold,lighter,bolder. - Wartości liczbowe: od
100(najcieńsze) do900(najgrubsze).
c) Styl czcionki (font-style)
normal– zwykły tekst,italic– kursywa,oblique– pochylona czcionka.
d) Dekoracje (text-decoration)
Pozwala dodawać linie do tekstu:
underline– podkreślenie,overline– linia nad tekstem,line-through– przekreślenie,none– brak dekoracji (np. usuwa podkreślenie w linkach).
Od CSS3 mamy też text-decoration-color, text-decoration-style (solid, dotted, dashed, wavy).
e) Transformacja tekstu (text-transform)
Zmienia wygląd liter:
uppercase– wszystkie litery wielkie,lowercase– wszystkie litery małe,capitalize– pierwsza litera każdego wyrazu duża.
f) Cień tekstu (text-shadow)
Dodaje cień do liter:
Składnia: h-offset v-offset blur color.
3. Wyrównanie i odstępy
a) Wyrównanie tekstu (text-align)
left– do lewej (domyślne),right– do prawej,center– wyśrodkowanie,justify– wyjustowany (równy z obu stron).
b) Odstęp między literami (letter-spacing)
Kontroluje odległość między znakami:
c) Odstęp między słowami (word-spacing)
Kontroluje przerwy między słowami:
d) Odstęp między wierszami (line-height)
Określa wysokość wiersza, czyli odstęp pionowy między liniami tekstu.
Zaleca się używanie jednostek względnych (em, bez jednostki, %) dla lepszej czytelności.
e) Wcięcie pierwszej linii (text-indent)
Tworzy wcięcie na początku akapitu: